ذبح عظیم

<p>آیا کوفه را می شناسید؟ نکته؛ آن چه که کوفه، و جریان هاي شاخص در آن را با اهمیت جلوه می دهد و عاملی می شود، که نسبت به سایر مناطق از قابلیت تأمّل و بررسي بیشتری برخوردار باشد، دو جهت و محور است؛ اولاً این که موقعیت و جایگاه ویژه ی کوفه است که ماجرا و حادثه کربلا در عمق آن منطقه واقع شده است و به نوعی شروع کار امام - با نامه ها و دعوت نامه های کوفیان به امام- و پایان کار ایشان - شهادت امام- آن واقعه، مربوط به کوفه می شود و ثانیاً جای انکار نیست که کوفیان امام حسين(ع) را به شهادت رساندند، آن هم به نحو مشارکت در فعل قتل امام، در حالی که تنها یک نفر شامی در میان آن ها نبود.
متن خبر

آیا کوفه را می شناسید؟ نکته؛ آن چه که کوفه، و جریان هاي شاخص در آن را با اهمیت جلوه می دهد و عاملی می شود، که نسبت به سایر مناطق از قابلیت تأمّل و بررسي بیشتری برخوردار باشد، دو جهت و محور است؛ اولاً این که موقعیت و جایگاه ویژه ی کوفه است که ماجرا و حادثه کربلا در عمق آن منطقه واقع شده است و به نوعی شروع کار امام - با نامه ها و دعوت نامه های کوفیان به امام- و پایان کار ایشان - شهادت امام- آن واقعه، مربوط به کوفه می شود و ثانیاً جای انکار نیست که کوفیان امام حسين(ع) را به شهادت رساندند، آن هم به نحو مشارکت در فعل قتل امام، در حالی که تنها یک نفر شامی در میان آن ها نبود. (1) متن کوفه شهری ناهمگون از قبایل گوناگون بود. دو بخش غیر عرب و عرب، بافت جمعیتی کوفه را تشکیل میداد. کوفه نشینان عرب به دو تیره ی «عدنانی» و «قحطانی» تقسیم می شدند که به «نزاری ها» و «یمانی ها» نیز شهرت داشتند. قبایل بزرگ و مشهور کوفه عبارت بودند از؛ قبیله ی ازد (بنی الازد)، بنی اسد، بنی بجیله (بنی بجلی)، بنی خثعم، بنی تغلب، بنی تمیم (بنی تمیمی)، بنی تیم، بنی همدان، مذحج، بنی صیداوی (قبیله ی بنی اسد)، کنده، طی، بنی هاشم، انصار.قبایل بنی تغلب، گروهی از اعراب ساکن کوفه بودند که پیش از ورود اسلام به این شهر، در آن جا سکونت داشتند و در گیر و دار نبردها به یاری مسلمانان آمدند و موقعیت خود را در کوفه تثبیت کردند. پس از ورود اسلام نيز بيشتر نيروهاي كوفه را قبايلي از يمن - عرب قحطاني، يماني- و حجاز- عرب عدناني، نزاري- تشكيل مي دادند. از بيست هزار خانه ساخته شده در آغاز تأسيس كوفه، دوازده هزار خانه به يماني ها و هشت هزار خانه به نزاري ها اختصاص يافت.(2)  غیر عرب های کوفه ترکیبی از نبطی ها، سریانی ها، موالی بودند. موالی، (3) اکثر هم پیمانان قبایل عرب بودند که بعد ها با رشد سریع خویش حدود یک پنجم جمعیت کوفه را تشکیل می دادند. (4) سریانی¬ها از نژاد سامی و ساکنان سوریه و بین النهرین بودند که پس از فتوحات اسلامی از مسیحیت به اسلام گرویدند و به شهر کوفه آمدند. نبطی ها که از نظرگاه جمعیتی در اقلیت بودند پیش از فتح کوفه به دست مسلمانان، در جلگه ی پهناور بین النهرین مستقر شدند و به کشاورزی و دامداری پرداختند. نتیجه؛ همه می دانیم که نباید اهل کوفه را از یک گروه واحد دانست، قصد ما در یادداشت های بعدی آن است که عراق و کوفه را در قالب گروه های اجتماعی، سیاسی و فرهنگی وابسته ی به نخبگان و احزاب و جریان هاي شاخص، مورد تحلیل و بررسی قرار دهیم. [1] .ابو الحسن علی بن محمد ابن اثیر، الکامل فی التاریخ ، بیروت، دارصادر، 1399ه.ق، ج 4، ص 28. [2] . صفري فروشاني، «مردم شناسي كوفه»، مجله مشكوه، شماره 53،ص16 به نقل از الحياه الاجتماعيه و الاقتصاديه في الكوفه في القرن الاول الهجري، ص 42. [3] . موالي كه از نژادهاي مختلف ايراني، رومي، تركي،... بودند، عنصر غيرعرب كوفي را تشكيل مي دادند. آنان با عرب ها پيمان به اصطلاح«ولاء»(دوستي) مي بستند و از نظر حقوقي همانند افراد آن قبيله به شمار مي رفتند؛ البته عناصر غيرعرب به جزء موالي از نژادهاي سرياني و نبطي نيز در كوفه وجود داشت. براي آگاهي بيشتر ر.ك: «مردم شناسي كوفه»، مجله مشكوه، شماره53، ص17. [4] . جرجی زیدان، تاریخ التمدن اسلامی، ترجمه علی جوهر کلام، تهران، امیر کبیر، 1336ه.ش، ج54، ص308. پژوهشگر: وحید متشکر انتهای پیام/14  

تاریخ آخرین تغییر
پنجشنبه, اردیبهشت 2, 1400 - 18:55
کد خبر: 5263

https://tavoosebehesht.ir/node/5263

افزودن دیدگاه جدید